Prvi instrument namenjen proučavanju kompleksnih mentalnih funkcija konstruisao je 1905. godine Binet i to za potrebe izdvajanja dece koja usled zastoja u mentalnom razvoju ne mogu da prate normalnu školsku nastavu. Prvih deset godina posle objavljivanja, Binetov test i njemu slična sredstva korišćena su prvenstveno za ispitivanje dece ili umno zaostalih.

Binet je standardizovao svoju skalu inteligencije samo do petnaeste godine starosti. Praktičari su, međutim, uvideli da se testovi inteligencije mogu upotrebljavati i za odrasle (najpre je to bila populacija u zatvorima i psihijatrijskim klinikama). Tek 1917. godine, kada je američka armija angažovala psihologe da bi joj pomogli pri klasifikaciji regruta, došlo je do šire upotrebe testova inteligencije u ispitivanju odraslih. Rat sa svojim potrebama za masovnim testiranjem doprineo je konstrukciji novih testova inteligencije koji su se mogli zadavati grupno.

Količnik inteligencije predstavlja odnos između rezultata koji ispitanik postiže na određenom testu inteligencije i rezultata koji postiže prosečna osoba istog kalendarskog uzrasta na istom testu. Oba rezultata izražena su na isti način obeležavanja, tj. IQ=postignuti skor/očekivani prosečni skor za određeni uzrast.

Kolika je vaša emocionalna inteligencija: rešite EQ test

Konstantnost IQ-a je osnovna postavka svih skala u kojim su relativni nivoi inteligencije izraženi pomoću njega. IQ jednostavno znači da je inteligencija neke određene osobe u svakom trenutku definisana njenim relativnim položajem među vršnjacima uzrasne grupe. Ovo znači da iako se apsolutni kapacitet jedne osobe može izmeniti, njen relativni položaj, pod normalnim okolnostima, neće.

Prosečna osoba spada u srednjih 50% neke grupe, a prema konsenzusu prosečni IQ ima vrednost 100, dok za sve ostale IQ vrednosti nema ni istorijskih, ni statističkih obaveza. Ipak, kod većine testova kao donja granica tzv. prosečne inteligencije uzima se IQ=90.

PageBreak

Natprosečna inteligencija

Brojčano isti količnici inteligencije sa različitih testova mogu da predstavljaju različite nivoe inteligencije. Činjenica da su razni autori stvarali svoje vlastite klasifikacije inteligencije otežavala je saglasno i ujednačeno označavanje i interpretiranje razultata, što je neophodno potrebno.

Da bi se izbegla konfuzija nastala usled nediskriminativnog izjednačavanja količnika inteligencije dobijenih na različitim testovima, izgledalo je razumno pokušati sa redefinicijom osnovnih kategorija inteligencije na osnovu eksplicitnih statističkih kriterijuma. Predložena klasifikacija se zasniva na tome da svaki nivo inteligencije ima klasni interval koji obuhvata niz IQ-a koji se nalaze na merljivoj udaljenosti od proseka, a ove udaljenosti su izražene kao množioci standardne devijacije.

Postoje Bineova i Katelova skala za merenje IQ-a. Dok testove inteligencije čini niz zadataka koji mere mogućnost stvaranja apstraktnih predstava, učenja i savlađivanja novih situacija. Najčešći testovi inteligencije su Stanford-Binetov i Vekslerov test inteligencije.

Stanford-Binetov test inteligencije je američka verzija francuskog Binet-Simonovog testa inteligencije, a prvi put ga je koristio Levis Terman 1916, psiholog na fakultetu Stanford.

Rezultat testa izražen je u jedinicama količnika inteligencije. Taj koncept je prvi predložio nemački psiholog Vilijam Stern, a usvojio Levis Terman u Stanford-Binetovom testu inteligencije. IQ se na početku računao kao merilo mentalne starosti osobe i njenog realnog razvoja, pomnožen sa sto.

MI teorija Hauarda Gardnera: kako se meri 8 vrsta inteligencije i za koje poslove su one važne

Na primer, ako bi desetogodišnje dete postiglo na testu inteligencije rezultat na nivou dvanaestogodišnjaka, njegov IQ bi bio: (12/10) X 100 = 120. Međutim, danas je mali broj testova koji se bave izračunavanjem mentalne starosti, ali se ipak rezultat testa izražava kao IQ.

Danas se IQ izračunava iz statističkog postotka ljudi za koje se očekuje da imaju određeni IQ. Rezultati testova inteligencije slede normalnu distribuciju, što znači da većina ljudi postiže rezultate oko sredine distribucijske krive, a verovatnoća postizanja rezultata daleko od sredine krive naglo opada.

To pokazuje i sledeći primer: na IQ skali otprilike 2 od 3 rezultata testa padaju između 85 i 115, a 19 od 20 rezultata padaju između 70 i 130. Osoba s rezultatom od 130 i više (gornjih 2,5%) smatra se natprosečno inteligentnom, a osoba sa rezultatom ispod 70 smatra se mentalno retardiranom. Za članstvo u Mensi potrebno je na standardnom testu inteligencije imati rezultat unutar gornjih 2% (IQ = 148), odnosno rezultat koji spada u gornjih 1 od 50.

Izvor: Mensa